Vares / 06.09.2023

Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw

Panuje ogólny pogląd – tylko w części uzasadniony – że taki rodzaj działań zarezerwowany jest wyłącznie dla krajów bogatych oraz dużych korporacji. Prawdą jest, że w czołówce znajdują się kraje nordyckie: Szwecja, Islandia, Dania i Finlandia. Tak wynika z rocznego raportu publikowanego przez organizację non profit „AccountAbility”. Niektóre z potęg gospodarczych pojawiają się w tym rankingu na mniej znaczących miejscach. I tak, dla przykładu, Stany Zjednoczone zajmują 21. miejsce, Korea Południowa 34., a Brazylia 53. W przypadku Hiszpanii i Polski są to odpowiednio miejsca: 19. i 46.

Jeżeli chodzi o przedsiębiorstwa, ciekawe jest to, że pierwsze pozycje zajmują firmy, które tak jak Umicore, Natura czy Statoil nie są rozpoznawalne przez większość społeczeństwa. Niemniej jednak zaraz obok pojawiają się bardziej znane nazwy: Intel (miejsce 14.), Adidas (miejsce 17.), a wśród nich także hiszpańskie: Engas, Inditex czy Acciona, które mieszczą się w pierwszej trzydziestce specjalistycznego rankingu magazynu „Corporate Khights”.
Ale nie trzeba być Nestle czy Simensem, aby wywiązać się z działań na rzecz odpowiedzialności społecznej. Zarówno ustawodawstwo hiszpańskie, jak i polskie przewidują sposoby, które to umożliwiają. Jedną z metod będących w zasięgu małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność w Polsce jest tworzenie fundacji.

W Polsce funkcjonowanie fundacji reguluje ustawa z 6 kwietnia 1984 r. Przepisy te w mało jasno sposób definiują fundacje jako formy organizacji, których celem jest przekazywanie określonego kapitału na rzecz działań społecznie lub gospodarczo użytecznych. Aby ustanowić fundację, założyciele zobowiązani są do ustalenia statutów określających jej nazwę, siedzibę, majątek, zakres prowadzonej działalności, a także sposób zarządzania, organizację organów zarządzających oraz zakres ich obowiązków i uprawnień. Niemniej jednak fundacja nie uzyskuje osobowości prawnej w momencie ustanowienia wspomnianych statutów, ale z chwilą wpisania jej do Krajowego Rejestru Sądowego.
W porównaniu z tradycyjnymi spółkami handlowymi, fundacja posiada wiele zalet. Jedną z nich jest to, że w jej przypadku nie obowiązuje minimalny kapitał zakładowy. Nie istnieją też żadne ograniczenia związane z tworzeniem przez nią innych fundacji, co umożliwia powstawanie prawdziwych „drzew” pozwalających na rozwijanie strategii prawnej. Jednocześnie, w porównaniu ze spółkami handlowymi, w fundacji istnieje większa swoboda w określaniu zasad funkcjonowania oraz organów zarządzających.

Prawdopodobnie największa zaleta fundacji ma jednak charakter ekonomiczny. Przede wszystkim fundacje mają dostęp do licznych subwencji i mogą ubiegać się o 1% kwot odprowadzanych przez podatników z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych. Od momentu wejścia w życie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie z 2004 r., podatnicy mogą przekazać wspomniany procent na rzecz organizacji figurujących na oficjalnej liście prowadzonej przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Wśród zalet na plan pierwszy wysuwa się jednak korzystne rozliczanie podatkowe przychodów przeznaczonych na cele społeczne, a także wynagrodzeń administratorów fundacji.
Założenie fundacji oznacza korzyści dla społeczeństwa i wizerunku firmy, a dodatkowo może być okazją do sprawdzenia w praktyce tezy brytyjskiego działacza kolonialnego i polityka Cecila Rhodes’a, który z tak charakterystycznym dla Brytyjczyków pragmatyzmem stwierdził: "Filantropia sama w sobie jest dobra, ale filantropia plus 5% jest dużo lepsza".

Juan Antonio Godoy jest adwokatem w kancelarii Varés & Asociados | Abogados en Polonia | Adwokaci w Hiszpanii.

www.abogadosenpolonia.com